ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
C. Ατελείωτη…προπαγάνδα!
Η προπαγάνδα, σε συνδυασμό με τις ψευδείς ειδήσεις, μπορεί κάλλιστα να ρίξει λάδι στη φωτιά της ρητορικής μίσους εντός και εκτός διαδικτύου. Πόσο εύκολα μπορούμε να αναγνωρίσουμε τις διάφορες μορφές προπαγάνδας;
Αυτός ο Οδηγός δεν έχει σκοπό να σας φορτώσει με στεγνούς όρους, θεωρίες και βαρετές έννοιες! Αν θέλετε να κατανοήσετε τις διαφορετικές μορφές της προπαγάνδας μέσα από παραδείγματα της καθημερινής ζωής, ρίξτε μια ματιά στον παρακάτω πίνακα, τον οποίο μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως προσωπικό οδηγό:
No
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΚΡΥΜΜΕΝΟ ΜΗΝΥΜΑ
ΜΟΡΦΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ
1
Ένας πολιτικός περιγράφει πώς θα είναι η εγκληματικότητα της χώρας μετά από 2 χρόνια.
Οι άνθρωποι σκέφτονται αυτήν την εικόνα και πείθονται ότι, αν τον ψηφίσουν, ο κίνδυνος θα περιοριστεί.
Δημιουργία μιας υποθετικής εικόνας.
2
“Όλοι το κάνουν, κάν’το κι εσύ!”
Τα κοινά γνωρίσματα (με βάση τη θρησκεία, τη φυλή, το επάγγελμα κλπ.) προσελκύουν πολλούς ανθρώπους.
Προώθηση της μεγάλης συμμετοχής.
3
Ο Bill Clinton τρώει στα McDonald’s.
Προσπαθώντας να παρουσιάσεις τον εαυτό σου ως “κοινό θνητό”, ενώ δεν είσαι.
Δημιουργία μιας ψεύτικης εικόνας.
4
Μια διαφήμιση παρουσιάζει ένα αιματηρό τροχαίο.
Υπενθύμιση στους ανθρώπους να φορούν ζώνες ασφαλείας.
Πρόκληση φόβου
5
Ένας χαμογελαστός ηθοποιός εξηγεί πώς ένα προϊόν του έλυσε τα χέρια.
Προσπαθώντας να παρουσιάσεις ανακούφιση και ανεμελιά.
Υπόσχεση χαράς
6
Ένας πολιτικός ισχυρίζεται ότι για να μειωθεί το έλλειμμα της χώρας θα πρέπει, είτε να αυξήσουμε τη φορολογία στους πλούσιους, είτε να απαιτήσουμε από τους ηλικιωμένους να πληρώνουν περισσότερα για ιατρική περίθαλψη.
Προσφέρονται δύο εναλλακτικές ως οι μοναδικές λύσεις σε ένα πρόβλημα.
Δημιουργία ψευδών διλημμάτων
7
“Η ΠΡΩΤΗ ΤΟΥΣ ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ” – σύνθημα του αντιεμβολιαστικού κινήματος.
Προσπαθώντας να “φυτέψουν” μια ιδέα μέσα από επαναλαμβανόμενα συνθήματα.
Χρήση συνθημάτων
8
“Μπέιζμπολ, μηλόπιτα και Chevrolet.”
Πρόκληση θετικών συναισθημάτων με τη σκέψη συγκεκριμένων αγαθών και δράσεων.
Επίκληση στην παράδοση
9
Στην ταινία “Πολύ σκληρός για να πεθάνει”, ο Jack Mathews υποτίθεται ότι δήλωσε “Υστερικά…διασκεδαστική”
Πραγματική δήλωση: “Η δράση σε αυτήν τη γρήγορη ταινία, μια υστερικά μεγάλη παραγωγή και εντυπωσιακά διασκεδαστική ταινία είναι τόσο ρεαλιστική όσο το καρτούν Road Runner.”
Χρησιμοποιώντας μια φράση εκτός περιεχομένου και δίνοντας μια εσφαλμένη εντύπωση στον αναγνώστη ή ακροατή.
Λανθασμένη παράθεση
10
“Ο αντίπαλός μου είναι αλκοολικός.”
Χαρακτηρίζοντας τους άλλους αρνητικά.
Αρνητικοί χαρακτηρισμοί
11
“Η καλύτερη οδοντόκρεμα της αγοράς για την καταπολέμηση της τερηδόνας.”
Παρουσίαση ενός ζητήματος χωρίς αποδείξεις.
Αίολος ισχυρισμός