Поглавје 2

D. Ајде да повежбаме

Дали се чувствувате посигурни во препознавањето на лажните вести? Ајде да ги тестираме вашите вештини уште еднаш!

СТУДИЈА НА СЛУЧАЈ бр. 1:

ЛАЖН ВЕСТИ!

Според Светската здравствена организација, на глобално ниво, околу 3,4 отсто од пријавените случаи на СОВИД-19 починале. За споредба, сезонскиот грип генерално убива многу помалку од 1 процент од заразените.

https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19—3-march-2020

КОЈ/ЗОШТО/ШТО

политичка/ економска цел:

  • да се утеши јавноста
  • да не се влијае на туризмот

ЗНАЦИ НА ПРЕДУПРЕДУВАЊЕ

  • без броеви/ статистика/докази
  • премногу општо =>

“досега”, “сите карактеристики”, “многу послаб”

СТУИЈА НА СЛУЧАЈ бр. 2:

ЛАЖНИ ВЕСТИ!

Според crithink.com, на веб-страницата на грчкото МНР нема ваква објава, додека во конкретните соопштенија за граничниот режим не се спомнуваат конкретни општини. Наводната слика од екранот се покажа како слика „фотошопирана“ фотографија.

https://meta.mk/en/fake-news-about-greece-border-regime-used-for-inciting-ethnic-and-religions-tensions-in-north-macedonia/

КОЈ/ЗОШТО/ШТО

  • политичка партија од десницата
  • Се однесува на општините со големо присуство на етничко албанско или етничко ромско население, кои главно се муслимани
  • не се вклучени општини со мнозинско етничко македонско и христијанско население (како што е општина Штип, која е идентификувана како една од жариштата на епидемијата COVID-19) 

поттикнува етнички немири

ЗНАЦИ НА ПРЕДУПРЕДУВАЊЕ

Индиректна пропаганда/ лажна наративност (теорија на заговор): обвинување само на членовите на одредени етнички или верски заедници за ширење на болеста СОВИД-19.

СТУДИЈА НА СЛУЧАЈ бр. 3:

ЛАЖНИ ВЕСТИ!

Според Бирото за попис на Соединетите држави, оваа гласина на социјалните мрежи неправилно го споредувала бројот на регистрирани гласачи во 2018 година (податоци од Бирото за попис на Соединетите држави) со бројот на гласови дадени во 2020 година.

https://www.snopes.com/fact-check/wisconsin-more-votes-than-voters/

КОЈ/ЗОШТО/ШТО

политичка цел (за време на избори)

ЗНАЦИ НА ПРЕДУПРЕДУВАЊЕ

  • интригантни наслови (“ВОНРЕДНО”,“измама”)
  • непотврдени извори

Се надеваме дека постигнавте висока оценка во овој краток квиз! На крајот на денот…

“Само затоа што гледате нешто на Интернет со цитат, слика и датум, тоа не значи дека е вистина.”

Абрахам Линколн, 2006

33%
претходно
следно