KAPITULLI 2
D. Le të ushtrojmë
A ndiheni më të pregatitur për t’i njohur lajmet e rreme? Le t’i testojmë aftësitë edhe një herë!
RASTI nr.1
LAJMET E RREME!
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, në tërë botën 3.4% e rasteve të raportuara të COVID-19 kanë vdekur. Për krahasim gripi sezonal, vret shumë më pak se 1% të të infektuarëve.
KUSH/PSE/ÇFARË
qëllimet politike/ekonomike
- të ngushëllojnë publikun
- të mos ndikojë në turizëm
FLAMUJT E KUQ
- mungesa e numrave/statistikave/provave
- informata të përgjithshme =>
“deri tani”, “të gjitha karakteristikat”, “shumë më të dobët”
RASTI nr.2
LAJM I RREMË!
Sipas crithink.com nuk ekziston një artikull i tillë në webfaqen e MPJ të Greqisë, ndërsa njoftimet për pikat kufitare nuk përmendin komuna specifike. Fotoja e postuar doli të ishte e fabrikuar.
KUSH/ PSE/ ÇFARË
- Partitë politike djathtiste
- Po i referoheshin komunave me shumicë të komuniteteve Shqiptare apo Rome, që janë kryesisht muslimanë.
- Nuk u përfshinë komuna me shumicë të komuniteteve Maqedonë apo Krishterë (sikur komuna e Štip që u identifikua si një qendër me numër të madh të rasteve me COVID-19)
- duke nxitur trazira etnike
FLAMUJT E KUQ
Propagandë indirekte/ narrativë e rreme (teori konspirative): duke fajësuar vetëm anëtarët e komuniteteve të veçanta etnike ose fetare për përhapjen e sëmundjes COVID-19.
RASTI nr.3
LAJM I RREMË!
Sipas Zyrës së Regjistrimit të Shteteve të Bashkuara, ky thashethem i mediave sociale e krahasoi gabimisht numrin e votuesve të regjistruar në 2018 (të dhënat nga Zyra e Regjistrimit të Shteteve të Bashkuara) me numrin e votave të vitit 2020.
https://www.snopes.com/fact-check/wisconsin-more-votes-than-voters/
KUSH/ PSE/ ÇFARË
qëllime poltike (gjatë votimeve)
FLAMUJT E KUQ
- tituj që tërheqin vëmendje (“LAJM I FUNDIT”,“mashtrim”)
- burim i pa vërtetuar
Shpresojmë që keni marrë shumë pikë në këtë kuiz! Në fund të fundi…
“Vetëm sepse shihni diçka në internet me një citat, një foto dhe një datë, nuk do të thotë se do të jetë e vërtetë.”
Abraham Lincoln, 2006